WYSTAWA PARYSKA 1925. NARODZINY ART DECO
28 kwietnia 92 lata temu z pewnością nie spędzalibyśmy siedząc w domowym zaciszu. Razem z tłumem paryżan zwiedzalibyśmy L’Exposition Internationale des Arts Décoratifs et Industriels Modernes, będąc zarazem świadkami tworzenia jednego z najważniejszych stylów w historii sztuki.
Text: Marta Kropidłowska
Foto: Atelier 1925, archiwum.rp.pl
W Paryżu, 28 kwietnia 1925 roku otwarta została legendarna dziś 'Międzynarodowa Wystawa Najnowszej Sztuki Dekoracyjnej i Przemysłowej’.
Mimo że paryska ekspozycja miała charakter międzynarodowy, większość terenów wystawowych zajęli gospodarze. Po wystawach, które zorganizowano nad Sekwaną w 1889 (została po niej wieża Eiffla) i w 1900 roku, rząd Francji pragnął zademonstrować ciągłość francuskiej dominacji w sferze kultury i sztuki, i choć w Wystawie wzięły udział 34 państwa, to właśnie Francja całkowicie ją zdominowała.
Francuskie wyroby sztuki przemysłowej i dekoracyjnej miały zadziwić i przyćmić pozostałych wystawców. Była wśród nich i Japonia, i Polska, natomiast zabrakło Stanów Zjednoczonych, gdyż organizatorzy uznali, że nie ma tam wystarczającej liczby projektantów, którzy pracują w nowoczesnym stylu. Bo to właśnie nowe inspiracje w sztuce i odwrót od dawnych stylów były hasłami przewodnimi tej ekspozycji. Na czas Wystawy całe śródmieście Paryża zamieniono w gigantyczny salon wystawowy reklamujący towary czołowych ówczesnych producentów. Było to symboliczne dla nadchodzących czasów, które charakteryzowało zamiłowanie do luksusu, zbytku i przyjemności życia.
Na Wystawie pojawiły się wszystkie wiodące francuskie firmy, największe paryskie domy towarowe i luksusowe marki, takie jak Sèvres, Lalique czy Ruhlmann.
W poszukiwaniu nowoczesnych środków wyrazu w aranżacjach francuskich wystawców zatriumfował luksus, widoczne zamiłowanie do orientalnego przepychu i szlachetnych materiałów, takich jak heban, marmur, laka, czy kość słoniowa.
Pojawiły się nowe formy i motywy dekoracyjne: promienie słoneczne, zigguraty, stylizowane fontanny, girlandy, koszyczki z kwiatami, tańczące nimfy i smukłe jelenie. To właśnie te motywy weszły na stałe do repertuaru art déco. I jeszcze: „surowe” stosowanie ornamentu, zamiłowanie do harmonijnych proporcji i skłonność do luksusowych materiałów.
Nowe idee szybko zyskały uznanie na całym świecie a nowoczesny styl francuski stał się stylem międzynarodowym.
Wystawa Paryska z 1925 roku miała ogromny wpływ na nowoczesne wzornictwo. Wyznaczyła nowe trendy i kierunki rozwoju. Trwała od kwietnia do października i odwiedziło ją 50 milionów gości. Jej oddźwięk był tak duży, że ponad czterdzieści lat później stworzono termin „ART DéCO” dla opisania stylu, jaki się wówczas objawił.
Z czasem, pojęcia tego zaczęto używać do całego wzornictwa dwudziestolecia międzywojennego.